28 października 2022
4 minuty czytania
Bezpieczny PESEL i NIP. Dlaczego to takie ważne?
Numery PESEL i NIP dają duże możliwości. Korzystając z nich umiejętnie, możesz sprawnie załatwiać formalności i chronić interesy swojej firmy. W niepowołanych rękach zmieniają się jednak w niebezpieczne narzędzia. Sprawdź, jak zabezpieczyć PESEL, poznaj zagrożenia wiążące się z kradzieżą tej wrażliwej danej oraz dowiedz się, jakie znaczenie w temacie bezpieczeństwa nr PESEL ma nr NIP.
Co to jest NIP, a czym jest PESEL?
PESEL i NIP to doskonale wszystkim znane numery, bez których nie można legalnie funkcjonować i prowadzić firmy na terenie Polski. NIP to dziesięciocyfrowy numer identyfikacji podatkowej. Umożliwia służbom skarbowym zidentyfikować konkretnego podatnika. Muszą go posiadać wszystkie osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, a także osoby prawne, podatnicy podatku od towarów i usług, płatnicy podatków, płatnicy składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz osoby wykonujące działalność nieewidencjonowaną.
PESEL stanowi z kolei jedenastocyfrowy symbol numeryczny, który posiada każda osoba fizyczna widniejąca w Powszechnym Elektronicznym Systemie Ewidencji Ludności. Pozwala na identyfikację; zawiera w sobie informacje np. o dacie urodzenia konkretnej osoby oraz jej płci. Od 2011 roku osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej mogą też używać nr PESEL jako identyfikatora podatkowego. W przypadku prowadzenia takiej działalności niezbędny jest jednak NIP.
Znaczenie numeru PESEL wzrasta wraz z postępującą cyfryzacją. Można z jego pomocą korzystać z wielu usług elektronicznych. Bez wychodzenia z domu złożysz część dokumentów w urzędach, otworzysz działalność gospodarczą czy weźmiesz pożyczkę. Niestety, posłużyć się numerem PESEL może również ktoś, kto wejdzie w posiadanie Twoich danych i zechce wykorzystać je w nieuczciwy sposób. Dlatego też warto zastanowić się nad zabezpieczeniem PESEL-u.
Bezpieczny PESEL – czy aby na pewno?
Jeśli myślisz, że problem potencjalnego dostania się numeru PESEL w niepowołane ręce Cię nie dotyczy, to znak, że czas porozmawiać o bezpieczeństwie danych. Do Twojego numeru PESEL mają dostęp nie tylko urzędy. Widnieje on również w bazach przychodni i aptek. Może Ci się wydawać, że wszystko to miejsca, w których Twoje dane są odpowiednio chronione, ale czy na pewno?
Zresztą to dopiero początek. Prawdopodobnie większość ludzi zostawiła już swój PESEL w niezliczonych hotelach na całym świecie, wypożyczalniach samochodów lub sprzętu sportowego, siłowniach i wszędzie tam, gdzie ktoś miał możliwość spisania danych z naszego dowodu osobistego. Części z tych miejsc nawet się nie pamięta. Czy można mieć pewność, że pracują w nich sami uczciwi ludzie? Nie trzeba zresztą szukać aż tak daleko. Dane osób prowadzących działalność gospodarczą można bez najmniejszego problemu znaleźć w internecie. Warto zatem pomyśleć, czy Twój PESEL jest na pewno bezpieczny.
(Nie)Bezpieczny PESEL – czyli kradzież danych
Można odnieść wrażenie, że do kwestii ochrony danych większość osób wciąż podchodzi dość lekko. Przynajmniej do czasu, gdy same padną ofiarą jednego z oszustów, tracąc przy tym dużo czasu, nerwów i pieniędzy. A statystyki pokazują, że skala takich przestępstw jest ogromna.
Szacuje się, że do próby wyłudzenia z wykorzystaniem skradzionych danych dochodzi średnio co 12 minut!
Wydarzenia roku 2020 przyspieszyły przenoszenie się wielu usług do internetu, co nie umknęło też uwadze cyfrowych oszustów. W czasie epidemii koronawirusa nawet 55 proc. Polaków zaobserwowało ich wzmożoną aktywność.
Metodą najczęściej stosowaną przez hakerów jest phishing. Styka się z nim większość osób korzystających z internetu. Najczęściej spotykane próby oszustwa to fałszywe maile z fakturami czy SMS-y wysłane rzekomo przez firmy kurierskie informujące o niedopłacie. Takie działania mają jeden cel – wyłudzenie poufnych informacji. Można na to odpowiedzieć jedynie wzmożoną ostrożnością, między innymi zabezpieczeniem PESEL-u.
Przeczytaj poradnik „Skradziony PESEL, skradziona tożsamość. Co zrobić?”
Monitoruj numery NIP – sprawdzaj, z kim masz do czynienia
Szczególnie w biznesie ostrożności nigdy za wiele. Zwłaszcza że jeszcze nigdy nie zależał on w tak dużym stopniu od osób, których nie widziało się na oczy. Przejście w zdalny tryb pracy sprawiło, że coraz więcej osób współpracuje z przedsiębiorcami, z którymi mają kontakt wyłącznie drogą elektroniczną. W takiej sytuacji jeszcze łatwiej można paść ofiarą nieuczciwych praktyk. Jak się przed nimi chronić? Najlepiej zacząć od monitorowania numeru NIP kontrahentów.
Można dzięki niemu sprawdzić, czy firma widnieje w Krajowym Rejestrze Długów, a tym samym zweryfikować jej wiarygodność. Warto również pamiętać, że problemy z płynnością finansową nie są zarezerwowane dla nowych kontrahentów. Sytuacja każdego przedsiębiorstwa może nagle się pogorszyć. Dlatego warto na bieżąco monitorować numery NIP firm, z którymi współpracujesz i reagować w razie, gdyby ich status w KRD uległ zmianie.
Zabezpiecz PESEL – monitoring to podstawa!
Według danych Związku Banków Polskich w 2019 roku każdego dnia blisko 500 osób zastrzegało swoje dokumenty, a instytucje finansowe udaremniały średnio 13 prób wyłudzeń dziennie. Te statystyki pozwalają mieć nadzieję, że można skutecznie chronić się przed nieuczciwymi praktykami. Pod warunkiem że niczego nie zostawisz przypadkowi i podejmiesz odpowiednie kroki.
Pierwszym z nich powinno być sprawdzenie wpisów z Twoim numerem PESEL w dostępnych bazach danych i rejestrach. W ich historii znajdziesz informacje o założeniu działalności gospodarczych, kredytach, pożyczkach ratalnych i umowach abonenckich. Jeśli któraś z tych aktywności wyda Ci się podejrzana, to znak, że mogło dojść do przestępstwa z użyciem Twoich danych. By zapobiec takim próbom wyłudzeń, skorzystaj z usługi Zabezpiecz PESEL.
Zabezpieczenie PESEL-u to dodatkowa usługa w Orange, która utrudnia niepowołanym osobom zaciągnięcie zobowiązań finansowych w razie uzyskania przez nie dostępu do Twoich wrażliwych danych. Co więcej, usługa Zabezpiecz PESEL umożliwia monitorowanie nr NIP kontrahentów, a także otrzymywanie natychmiastowych powiadomień o dopisanie sprawdzanej firmy do rejestru długów.
Jeśli zastanawiasz się, jak zabezpieczyć swój PESEL i efektywnie monitorować numery NIP kontrahentów, więcej informacji znajdziesz na naszej stronie.
