Pewnie zdarzyło Ci się słyszeć o wycieku danych osobowych, w tym numeru PESEL. Do czego może prowadzić wyciek PESEL? Jego skutkiem może być np. wzięcie pożyczki, ratalny zakup czy założenie firmy na Twoje nazwisko. Jak zabezpieczyć PESEL, by uniknąć takich sytuacji? Poznaj usługę Zabezpiecz PESEL i inne proste sposoby na ochronę Twoich danych.
Wyciek PESEL – co może Ci grozić?
Baza PESEL (Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności) to zestaw wielu danych osobowych, takich jak imię, nazwisko, nazwisko rodowe, stan cywilny, numer dowodu osobistego, a także data i miejsce urodzenia. Łatwo się domyślić, że to zestaw informacji, który jest bardzo pomocny dla złodziei i cyberprzestępców.
Sprawdź też: Usługa Zabezpiecz PESEL zwiększa bezpieczeństwo Twoich danych i pieniędzy. To skuteczna ochrona przed oszustami >>
Jakie są potencjalne zagrożenia? Przede wszystkim kradzież tożsamości w celu wyłudzenia pieniędzy.
Ponad 60 procent Polaków obawia się wycieku lub kradzieży danych osobowych – tak wynika z badania przeprowadzonego przez serwis ChronPESEL.pl oraz Krajowy Rejestr Długów. Co więcej, 15 procent naszych rodaków padło ofiarą wycieku lub kradzieży danych, a aż 40 procent z nas doświadczyło przynajmniej próby ich wyłudzenia.
Sfałszowanie dowodu osobistego
Wyciek danych PESEL może spowodować, że w rękach złodzieja znajdą się Twoje kluczowe dane personalne. Często są wystarczające, by podrobić dowód – złodziej przykładowo wykorzysta swoje zdjęcie i Twoje dane.
Z informacji Związków Banków Polskich (II kwartał 2022 r.) wynikało, że rocznie udaremnianych jest ponad 8 tys. prób wyłudzenia kredytów z wykorzystaniem fałszywych dokumentów. Na szczęście dowody osobiste są precyzyjnie zabezpieczone, a pracownicy banku przeszkoleni w zakresie weryfikacji dokumentów. Podrobienie dowodu i wyłudzenie pieniędzy w banku jest zatem utrudnione.
Wzięcie pożyczki online przez złodzieja
Wyciek PESEL i posiadanie kluczowych danych osobowych pozwala na zaciągnięcie pożyczki online. W tym przypadku nie trzeba okazywać dowodu osobistego, a jedynie podać dane personalne. Pieniądze nawet w ciągu kwadransa mogą pojawić się na wskazanym koncie bankowym.
Istnieje ryzyko wyłudzenia pieniędzy, ale często firmy pożyczkowe proszą o wskazanie aktualnego miejsca zatrudnienia lub wykonanie przelewu weryfikacyjnego na 1 zł, co utrudnia wzięcie pożyczki przez złodzieja.
Sprawdź również: Zadbaj o bezpieczeństwo w sieci – poznaj usługi Orange, które Ci w tym pomogą >>
Wyciek PESEL z urzędu, szpitala lub sklepu internetowego
Ataki hackerskie mogą prowadzić do wycieku danych PESEL – imion, nazwisk, numerów dowodów osobistych itd.
Czy wiesz, że…
– Z danych Dokumentów Zastrzeżonych wynika, że w całym 2021 roku udało się udaremnić próby wykorzystania skradzionych danych osobowych na łączną kwotę niemal 340 mln zł! Uwaga: mówimy tu tylko o wykrytych przypadkach.
– Zdaniem Komendy Głównej Policji od stycznia do sierpnia 2022 roku straty wynikające z oszustw phishingowych w bankowości elektronicznej wyniosły już ponad 60 mln zł – to tyle, co w całym 2021 roku!
(Dokumenty Zastrzeżone, Badanie ChronPESEL.pl i KRD pod patronatem UODO, 2022 r.)
Znacznie zwiększa to prawdopodobieństwo wyłudzenia pieniędzy. Ryzyko rośnie także podczas wyprzedaży, ponieważ zainteresowanie zakupami online jest większe. Często powstają wówczas fikcyjne sklepy internetowe, aplikacje wykradające dane czy sfałszowane strony płatności internetowych.
Możesz mieć do czynienia także z e-mailami lub SMS-ami informującymi o otrzymaniu nagrody – pamiętaj, aby nie otwierać linków i załączników w takich wiadomościach! Grozi to kradzieżą Twoich haseł do kont internetowych czy pobraniem złośliwego oprogramowania.
Przeczytaj również: Bezpieczne zakupy w internecie – na co uważać? >>
Dodatek węglowy, dopłata do zamówionej paczki, czy potrzeba aktualizacji danych w banku to tylko niektóre sposoby na wyłudzenie danych osobowych popularne w ostatnim czasie. Ministerstwo Klimatu i Środowiska ostrzega przed wyłudzaniem danych właśnie na dodatek węglowy. Wg. badania serwisu ChronPESEL.pl i Krajowego Rejestr Długów pod patronatem Urzędu Ochrony Danych Osobowych, najbardziej podatne na takie oszustwa są osoby powyżej 65 roku życia – zaledwie 12% deklaruje, że nie miałoby żadnych problemów z rozpoznaniem fałszywej wiadomości.
(Badanie ChronPESEL.pl i KRD pod patronatem UODO, 2022 r.)
Wyciek danych PESEL, zgubiony PESEL – jak się przed tym chronić?
Jakie nawyki pozwolą Ci zachować czujność i ograniczyć ryzyko wycieku numeru PESEL? Poznaj kilka prostych sposobów na to, jak zabezpieczyć PESEL samodzielnie.
1. Unikaj kserowania dowodu. Przekazuj swój dowód do skserowania tylko w sytuacjach, gdy jest to prawnie uzasadnione. Pamiętaj, że zgodnie z Ustawą o dokumentach publicznych z 2019 roku firmy nie mogą już kopiować dowodów osobistych, praw jazdy, kart pojazdu, paszportów czy legitymacji.
2. Nie zostawiaj dowodu osobom trzecim lub jako zastaw. Zostawiasz dowód na recepcji w hotelu, by pracownik mógł dopełnić formalności? Rejestratorka w przychodni idzie z Twoim dowodem na zaplecze, aby coś załatwić? A może zdarzyło Ci się przekazać dowód osobisty jako zastaw podczas wypożyczania roweru, nart czy kajaku? Unikaj takich sytuacji i staraj się mieć dowód przy sobie
3. Sprawdzaj, czy strona internetowa, z której korzystasz, jest szyfrowana. To szczególnie istotne podczas dokonywania płatności online. Weryfikuj, czy przy adresie domeny widnieje zielony symbol kłódki. Masz pewność, że Twoje połączenie jest szyfrowane, co zabezpiecza Cię przed wyciekiem danych, których używasz do logowania.
Sprawdź więcej: Najpopularniejsze zagrożenia w internecie – zobacz, na co uważać >>
4. Unikaj korzystania z HotSpotów i otwartych sieci Wi-Fi. Nie loguj się do bankowości internetowej i kont w innych serwisach, korzystając z HotSpotów – cyberprzestępcy i hakerzy w łatwy sposób mogą przechwycić Twoje dane.
5. Sprawdzaj swój status w Krajowym Rejestrze Długów. Masz podejrzenie, że Twoje dane wyciekły? Możesz regularnie sprawdzać, czy zostałeś wpisany do KRD. Ułatwi Ci to nasza usługa Zabezpiecz PESEL.
Choć to przerażające, okazuje się, że co trzeci Polak nie wie, kto w przypadku wycieku danych powinien zająć się neutralizacją jego negatywnych skutków.
(Badanie ChronPESEL.pl i KRD pod patronatem UODO, 2022 r.)
Przeczytaj też: Jak sprawdzić swój PESEL w Krajowym Rejestrze Długów? >>
Jak zabezpieczyć PESEL z Orange?
Z usługą Zabezpiecz PESEL Twoje dane są monitorowane 24/7, a w przypadku próby wyłudzenia, otrzymasz niezwłocznie powiadomienie. Pozwala Ci to zwiększyć ochronę numeru PESEL i innych danych osobowych oraz szybko reagować, zgłaszając sprawę odpowiednim organom.
Dowiesz się, gdzie próbowano posłużyć się Twoimi danymi, a także zyskasz instrukcję postępowania i pomoc specjalistów. Dzięki Zabezpiecz PESEL otrzymasz informację o wpisaniu na listę KRD. Masz również dostęp do danych dotyczących wiarygodności firmy, biura podróży czy dewelopera, z którymi współpracujesz. Na zabezpieczpesel.orange.pl bez problemu pobierzesz raport o swojej aktualnej sytuacji lub monitorowanych podmiotach gospodarczych.
Z Zabezpiecz PESEL w Orange, mogą korzystać Klienci, którzy mają abonament komórkowy lub pakiet Orange Love. Usługę możesz aktywować, zawierając nową umowę lub przedłużając poprzednią, a także w dowolnym momencie za pośrednictwem aplikacji lub strony internetowej. Pierwszy miesiąc masz za 0 zł, a regularna opłata wynosi 9,99 zł miesięcznie.
Do dzieła! Zabezpiecz swój PESEL i zwiększ ochronę danych osobowych!
Szczegółową analizę wyników oraz komentarze i wskazówki ekspertów na co dzień zajmujących się ochroną danych osobowych znajdziesz w raporcie pt. „Wiedza na temat bezpieczeństwa danych osobowych w Polsce” przeprowadzonego przez serwis ChronPESEL.pl oraz Krajowy Rejestr Długów BIG SA, pod patronatem UODO.
