Odpowiedzialny rodzic

Kiedy pierwszy smartfon

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Dlaczego relacja z dzieckiem chroni je w sieci.
  • Jak udostępniać dziecku ekrany.
  • Kiedy można powierzyć dziecku smartfon.
  • Jak przygotować dziecko do korzystania z własnego urządzenia.
     

Smartfon to potężne narzędzie, które może wspierać rozwój dziecka, ale też stwarza ryzyko uzależnienia, kontaktu z niebezpiecznymi treściami i osłabienia więzi rodzinnych. Z tego powodu najlepiej opóźniać moment przekazania dziecku własnego telefonu jak najdłużej. Zaleca się, aby dzieci poniżej 3. roku życia w ogóle nie korzystały z ekranów, a im później dziecko dostanie własny smartfon, tym lepiej dla jego rozwoju i zdrowia.

 

Według Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, pierwszy smartfon najlepiej przekazać dziecku około 15. roku życia, a do tego czasu udostępniać mu telefon z ograniczonymi funkcjami. W Polsce - jak wynika z raportu „Nastolatki 3.0” NASK – średni wiek, w którym dziecko dostaje pierwszy smartfon, to ok. 10 lat.

Zanim podejmiesz decyzję o zakupie pierwszego telefonu dla dziecka, warto przemyśleć kilka kluczowych kwestii:

Jakie są rzeczywiste potrzeby dziecka?
Czasami dziecko chce mieć telefon, by nie czuć się odrzucone z grupy rówieśniczej. Warto sprawdzić, czy rzeczywiście większość dzieci w jego otoczeniu posiada już telefon. To również okazja do rozmowy z innymi rodzicami o ewentualnych alternatywach, np. prostej komunikacji przez urządzenia rodziców lub tablet z ograniczeniami.

Czy telefon będzie potrzebny do kontaktu z dzieckiem? Jeśli zależy Ci przede wszystkim na możliwości kontaktu z dzieckiem (np. powroty ze szkoły, zajęcia dodatkowe, wyjazdy), rozważ prosty model telefonu, ograniczony do rozmów i podstawowych funkcji komunikacyjnych, bez dostępu do aplikacji społecznościowych czy gier.

Jakie zasady korzystania z telefonów obowiązują w szkole? Zanim przekażesz dziecku smartfon, ustal zasady dotyczące używania go w szkole. Skonsultuj się z nauczycielami oraz innymi rodzicami i zadbaj o ich przestrzeganie.
Staraj się, aby smartfon nie stał się zabawką, narzędziem do zabijania nudy lub uspokajania dziecka, ale przydatnym narzędziem wspierającym komunikację, edukację i bezpieczeństwo.

Jak udostępniać dziecku ekrany?

Zanim dziecko otrzyma własny smartfon, powinno stopniowo i ostrożnie wchodzić w kontakt z technologiami. Warto robić to w przemyślany sposób.

  • Unikaj używania ekranów jako „uspokajacza” czy „pomysłu na nudę”.
  • Obserwuj, jak dziecko reaguje na kontakt z urządzeniem – czy nie jest rozdrażnione lub nadmiernie przywiązane do ekranu.
  • Stosuj zasadę ograniczonego i kontrolowanego kontaktu z ekranami, zwłaszcza u najmłodszych dzieci.

Jak przygotować dziecko do korzystania z własnego telefonu?

Przed przekazaniem dziecku pierwszego smartfona, koniecznie trzeba zadbać o właściwe przygotowanie go do samodzielnego korzystania z urządzenia:

1. Ustalcie wspólnie zasady:

  • Gdzie, kiedy i jak długo dziecko może korzystać z telefonu?
  • Czy dziecko może instalować nowe aplikacje samodzielnie, czy jedynie po konsultacji z rodzicem?
  • Jakie konsekwencje będzie miało złamanie ustalonych zasad?

2. Zadbaj o bezpieczeństwo i prywatność:

  • Omów z dzieckiem, jak chronić swoją prywatność, unikać udostępniania osobistych informacji oraz jak reagować na prośby o zdjęcia czy kontakty od osób nieznajomych.
  • Naucz dziecko, jak zgłaszać dorosłym wszelkie sytuacje, które je niepokoją lub które wydają się podejrzane.

3. Ucz reagowania na zagrożenia:

  • Wyjaśnij dziecku, jak postępować w przypadku kontaktu z agresywnymi, seksualnymi czy innymi szkodliwymi treściami.
  • Zachęcaj dziecko do natychmiastowego informowania Cię o każdym niepokojącym zdarzeniu.

4. Podkreślaj rolę telefonu jako narzędzia:

  • Wyjaśnij dziecku, że smartfon służy przede wszystkim do komunikacji, nauki, rozwoju zainteresowań – ale nigdy nie powinien zastępować zabawy na świeżym powietrzu, sportu ani kontaktów ze znajomymi offline.

5. Stopniowe wprowadzanie dziecka do cyfrowego świata:

  • Rozmawiaj regularnie z dzieckiem na temat jego doświadczeń, wspieraj w sytuacjach trudnych, ucz krytycznego podejścia do treści w internecie.

Jak przygotować urządzenie przed przekazaniem go dziecku?

Smartfon, zanim trafi w ręce dziecka, powinien zostać odpowiednio skonfigurowany i zabezpieczony:

  • Skonfiguruj narzędzia kontroli rodzicielskiej, ograniczenia czasowe i filtr treści.
  • Zainstaluj aplikacje edukacyjne, dostosowane do wieku dziecka.
  • Zablokuj lub ogranicz dostęp do serwisów społecznościowych oraz aplikacji komunikacyjnych, które mogą być nieodpowiednie dla młodszych dzieci.
  • Zastosuj filtry treści, chroniące dziecko przed pornografią, agresją czy innymi szkodliwymi treściami.
  • Ustaw hasło lub PIN, które pozwoli zachować kontrolę nad urządzeniem.

Regularne rozmowy o tym, jak dziecko korzysta z telefonu, zapewnią bezpieczeństwo oraz pomogą utrzymać otwartą komunikację.

Pamiętaj!

  • Im później dziecko zacznie korzystać ze smartfonu, tym lepiej.
  • Smartfon to narzędzie wspierające, a nie zamiennik relacji.
  • Przygotuj dziecko do odpowiedzialnego korzystania z urządzenia – ustalaj zasady, ucz, rozmawiaj i regularnie kontroluj sytuację.
  • Bądź przewodnikiem dziecka w świecie technologii – to od Twojego wsparcia, edukacji i kontroli zależy, jak bezpiecznie będzie ono korzystać z internetu.

Posłuchaj:

Podcast pt. „Rodzic potrzebuje być świadomy swojej siły” (FDDS, Fundacja Orange).

  • Posłuchaj rozmowy o rodzicielstwie i relacjach w rodzinie.
  • Przekonaj się czym jest świadoma siła rodzica oraz po co w rodzinie wprowadzać zasady dotyczące ekranów i jak reagować kiedy nie działają.

Zobacz:

Aplikacja „Bezpieczne dziecko w sieci” (Orange) .

  • Poznaj nowoczesną aplikacje kontroli rodzicielskiej
  • Sprawdź jak dzięki niej możesz zadbać o bezpieczeństwo dziecka.